Astelehenetik ostiralera, urtean 10 hilabetez, 7 ordu inguru, familiek dugun baliotsuena uzten dugu, gure seme-alabak eskolan, institutuan… Eta gure nahia da ikas dezatela, aurki ditzatela lagunak eta ulertzen dakien irakasle bat, bizitza aldatu zigun eta gure bokazioa aurkitu zigun irakasle hori bezala.
Hala ere, zerk hobetzen du azterlanaren eraginkortasuna? Gero eta ikerketa gehiagok egiaztatzen dute efikazia edo eraginkortasunak lotura duela hainbat faktorerekin, adibidez familiarekin (kideen arteko harremanak, familiak irakasleekin eta ikastetxearekin duen harremana), irakaslearen eta ikaslearen arteko harremanarekin, arkitekturarekin (baliabide materialak)…. baina horien guztien gainetik, eraginkortasunarekin lotura handiena duen faktorea ikasgelako giroa da. Horregatik, eskolak ikastetxeko espazio fisikoan ematea ezinezkoa izan den arren, giroaren faktore horri pantailen (eskola birtualen) bidez arreta jarri diotenek emaitza hobeak lortu dituzte.
Funtsezkoa da, edozein egoeratan baina are gehiago pandemia-testuinguru batean, hezitzaileek, ezaupideak ematerakoan, ikasleen giro emozionala neurtzea eta horretaz arduratzea. Irakasleek familiarengana gehiago hurbildu direnean eta ikasleen jarraipen emozionala egin dutenean, hobekuntza nabaritu da, ez bakarrik kalifikazioei dagokienez, baita beste alderdi batzuei dagokienez ere, hala nola eskola-absentismoa eta abar.
Eskola-ingurunean emozioak zaintzeak eta lantzeak oso ondorio positiboak ditu
Edukiekin hasi aurretik beste alderdi hori aintzat hartzen ez denean, tentsioa sortzen da ikasleen hezkuntza-jarraipenean. Gainera, garrantzitsua da kontuan hartzea ikasle guztiek ez dituztela beharrizan berberak, eta ikasle batzuek ikasteko arazoak (emozio desatseginetan ?tristura, amorrua, nazka eta abarretan? zurruntasunen bat) edo zailtasunak izan ditzaketela, ezingo direnak behar bezala detektatu eta artatu, arreta ez bada horietan behar bezala jartzen.
Konfinamenduan zehar, hezkuntza-sistemaren zenbait gabezia ere agerian geratu dira, ikasteko zailtasunak dituzten haur eta nerabeen beharrizan espezifikoei dagokienez. Eskola birtualak jarraitzeko esperientzia ez da berdina izan ikasle guztientzat, eta aniztasunarekiko estrategia sentikorragoen falta nabaritu da.
Ikerketaren aurkezpenean, Roberto Aguadok azaldu zuenez “batzuetan ikastea baino garrantzitsuagoa da desikastea. Ikasgelan ikasteko giro egokia lortzeko gakoa honetan datza: jokabide kaltegarri, zurruntasun emozionalaren kronikotasun eta abarrekin zerikusia duten oztopoak edo baldintzatzaileak ezabatzean.
Osasun mentala emozionalki malgutasunez erantzuteko gaitasuntzat har daitekeenez, eta horrek emozio batetik bestera modu orekatuan aldatu ahal izatea dakarrenez, komenigarria litzateke zurruntasun emozionalari aurre egitea, ikasleak emozionalki malguak izan daitezen”.
Garrantzitsua da sozializatzea ?batez ere, hezkuntza-esparru formaleko eta ez-formaleko profesionalen artean, baina baita familien artean ere? emozio desatseginak ez direla nahitaez negatiboak, emozio guztiak (negar egitea, haserre egotea, tristura, amorrua, etab.) baliagarriak direla testuingurua egokia denean, eta funtsezkoena horietan zehar igarotzen jakitea dela.
Familiekiko hurbiltasun eta konfiantzazko harremanek, eta ikasleen jarraipenean eta laguntzan irakasleen inplikazioak, edukien transferentziatik harago, funtzionatu egiten du eta ondorio positiboak ditu; horregatik, lan gehiago egin behar da ildo horretan. Orain arte azpiegituretan eta metodologietan inbertitu izan da, baina are garrantzitsuagoa izan daiteke irakasleen prestakuntzan eta loturan inbertitzea.
Zer tresna dute irakasleek emozioez arduratzeko?
Izan ere, duela gutxi arte, ez ziren kontuan hartzen orain arte aipatutako beste faktore horiek, eta irakasleek horri buruzko prestakuntza ematea eskatzen dute. Horregatik, egunerokotasunean erabilgarri izan dakizkiekeen gako eta baliabide batzuk helarazi nahi dizkizuegu:
Lotzen programa
Ikasleen arteko harreman emozional positiboa lantzeko moduetako bat eskola-testuinguruan harreman ludikoko talde-espazioak integratzea da. Espazio horietan, proposamen zehatzen eta irakasleek eta nerabeek modelatutako afektibitate kontzientearen bidez, eskola-testuinguruaren bizipen positiboa izan dezakete, eta talde-sentimendua eta ikaskuntzarako motibazioa indartu, jakin-minetik eta segurtasunetik abiatuta. Lan hori, gero, alderdi akademikoaren dinamikan islatuko da, eta tutorearen eta ikasleen arteko harremana harreman afektibo ahalbideratzaile batetik indartuko da.
Ildo horretan, Bidegintzak eta Bilboko Udaleko 7 Kaleko hezitzaile taldeak Lotzen programa proposatu dute, hezkuntza-testuinguruetarako. Helburua ikasgeletan giro emozional posible bat bultzatzea da, afektibitatea eta taldearen kohesioa landuz. Programa hemendik deskarga dezakezu. Kohesiorako, elkar ezagutzeko, pertsona-taldeen distentsiorako eta hezkuntza-lanerako gune horiek sortzeko gakoak, gogoetak eta dinamiken adibideak biltzen ditu. #Buentratarte kanpainaren barruan, Lotzen aukeratu dute Haurren eta Nerabeen Tratu Onaren adibide koherente gisa.
Roberto Aguadoren artikulua, emozioak ikaskuntzan duen garrantzia azaltzen duena
Urtarrilak 24. Hezkuntzaren Nazioarteko Eguna
BBK Family